Wydobycie i wzbogacanie

W ciągu kilkudziesięcioletniej działalności, KGHM opanował do perfekcji skomplikowany proces wydobycia i wzbogacania rudy.

Miedź i srebro są surowcami niezbędnymi dla rozwoju globalnej gospodarki. W czasie swojej ponad 60-letniej działalności, KGHM wydobył ponad miliard ton urobku i wyprodukował 20 mln ton miedzi. Obecne zasoby pozwalają na dalszą pracę przez około 40-50 lat.

Złoża rud miedzi eksploatowane przez KGHM w Polsce zalegają monoklinalnie na głębokości od kilkuset do 1500 m. Minerały miedzi występują w trzech głównych odmianach litologicznych skał. Poszczególne typy rud miedzi to: piaskowcowe, łupkowe i węglanowe. W rudach tych najbardziej rozpowszechnione są cztery podstawowe siarczki miedzi: chalkozyn, bornit, chalkopiryt i kowelin. Złoże należy do typu stratoidalnych złóż występujących w skałach osadowych o zróżnicowanej miąższości sięgającej kilkunastu metrów. W serii złożowej obecne są strefy uskokowe o zrzutach sięgających kilkudziesięciu metrów.

 

Profil geologiczny złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej

Ryc. 1. Przekrój geologiczny przez złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej

Przekrój geologiczny przez złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej

Ryc. 2.  Profil geologiczny złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej

Złoże eksploatowane przez KGHM na monoklinie przedsudeckiej należy do największych złóż miedzi na świecie. Zasoby geologiczne wg stanu na dzień 31.12.2019 wynoszą w poszczególnych złożach:

Zestawienie zasobów geologicznych złóż na monoklinie przedsudeckiej (wg stanu na 31.12.2019, źródło: KGHM)

Zasoby Złoża
Lubin-Małomice Polkowice Rudna Sieroszowice Radwanice - Gaworzyce Głogów Głęboki - Przemysłowy KGHM
Geologiczne Ruda [tys Mg] 385 347 90 332 323 440 216 645 229 174 273 523 1 518 461
Cu [%] 1,28 2,38 1,66 2,78 1,35 2,42 1,86
Cu [tys Mg] 4 948 2 150 5 365 6 026 3 094 6 610 28 192
Ag [g/Mg] 54,3 47 48 65 26 76 55
Ag [Mg] 20 635 4 262 15 548 14 153 5 874 23 505 83 977

Zasoby geologiczne rudy miedzi wg stanu na 31.12.2019 wynoszą ponad 1,5 mld Mg, o średniej zawartości Cu sięgającej 1,86% i Ag równej 55 g/Mg. Ilości metali w zasobach geologicznych wynosi ponad 28 mln Mg Cu i blisko 84 tys. Mg Ag.

Udziały poszczególnych złóż w zasobach przedstawiają się następująco:

Kopalina wykres

Ryc. 3. Diagram – udziały poszczególnych złóż na monoklinie przedsudeckiej w zasobach geologicznych rudy miedzi

 

Miedź Cu wykres

Ryc. 4. Diagram – udziały poszczególnych złóż na monoklinie przedsudeckiej w zasobach geologicznych miedzi

Srebro Ag wykres

Ryc. 5. Diagram – udziały poszczególnych złóż na monoklinie przedsudeckiej w zasobach geologicznych srebra

 

Wydobycie rudy miedzi w Polsce jest skoncentrowane w trzech kopalniach głębinowych: Lubin, Rudna i Polkowice-Sieroszowice, przetwarzanie rudy w Zakładach Wzbogacania Rud, a produkcja miedzi, srebra i innych produktów w hutach w Głogowie i Legnicy oraz walcowni Cedynia.

Wydobywanie rudy miedzi i jej dostarczanie do zakładów wzbogacania to złożony proces, na który składają się:

  • wiercenie otworów strzałowych,
  • uzbrajanie otworów ładunkami wybuchowymi,
  • wykonywanie obudowy kotwowej,
  • dokonywanie obrywki w przodkach i w wyrobiskach,
  • odstawa urobku na taśmociągi,
  • kruszenie dużych brył skalnych,
  • transport rudy do komór kruszarek, 
  • wyciąganie rudy na powierzchnię urządzeniami w szybach wydobywczych,
  • transport rudy do zakładów wzbogacania.

Wzbogacanie rudy miedzi to proces mechanicznej przeróbki, który umożliwia efektywne zagospodarowanie wydobywanej rudy. W rezultacie otrzymuje się koncentrat o takiej zawartości miedzi, która umożliwia jego przetworzenie w hucie. Proces ten jest niezbędny ze względu na średnią zawartość 1,52% miedzi w eksploatowanych w Polsce złożach. Zastosowana przez KGHM technologia umożliwia skuteczny odzysk miedzi oraz srebra i innych pierwiastków z wydobywanego urobku.

Oddział Zakłady Wzbogacania Rud, który działa przy polskich kopalniach KGHM, produkuje rocznie około 2 mln ton koncentratu o średniej zawartości 23% miedzi. W każdym z trzech oddziałów wchodzących w jego skład, stosowane są jednakowe operacje i procesy: przesiewanie, kruszenie, mielenie, klasyfikacja, flotacja oraz zagęszczanie, filtracja i suszenie.